मित्रांनो तुम्हालाही चालताना घोट्यात वेदना होतात का? तुमचे उत्तर हो असेल तर मुळीच काळजी करू नका कारण आम्ही तुम्हाला या Article च्या माध्यमातून चालतांना घोट्यात वेदना का होतात हे सांगणार आहोत आणि सोबतच आम्ही तुम्हाला या Article च्या माध्यमातून त्यावर उपचार देखील सांगत आहोत. तरी कृपया थोडा वेळ काढून प्रस्तुत Article नक्कीच वाचा ही नम्र विनंती. परंतू त्याआधी तुम्हाला घोट्याच्या दुखण्याबद्दल जाणून घेणे अती आवश्यक आहे ते सुद्धा जाणून घ्या कारण त्याशिवाय तुम्हाला त्याची कारणे आणि त्यावर उपचार कसे करावे हे समजू शकणार नाही.
घोट्याचे दुखणे म्हणजे काय?
घोट्याच्या कोणत्याही भागावर परिणाम होऊन किंवा जखमा होऊन त्यावर वेदना होत असतात त्यालाच घोट्याचे दुखने असे म्हणतात. घोट्याचे दुखणे अनेक कारणांमुळे होऊ शकते. सर्वात सामान्य कारणांमध्ये जखम, संधिवात आणि सामान्य झीज यांचा समावेश होतो. कारणावर अवलंबून तुम्हाला तुमच्या घोट्याच्या आसपास कुठेही वेदना किंवा जडपणा जाणवू शकतो. तुमचा घोटा फुगतो आणि तुम्ही त्यावर वजन टाकू शकत नाही. एक फिजिकल थेरपी (PT) पॅकेज देखील तुम्हाला बरे होण्यास मदत करेल, मग तुमचा घोटा फ्रॅक्चर असो किंवा शस्त्रक्रिया केलेलं असो. तुमचे पाय आणि घोट्याला आधार देणारे स्नायू PT च्या माध्यमातून मजबूत होतात.
तुम्हालाही चालताना घोट्यात वेदना होतात का? जाणून घ्या कारणे
घोट्यावर विविध जखम झाल्यामुळे आपल्याला घोट्याच्या वेदना होऊ शकतात. घोट्याच्या दुखण्याला कारणीभूत असलेल्या काही सामान्य जखमा आम्ही तुम्हाला खालील प्रमाणे सांगत आहोत.
वळलेली टाच
घोट्याच्या हाडांना एकत्र धरून ठेवणाऱ्या अस्थिबंधनात हे फाडणे आहे. जेव्हा पाय मागे सरकतो तेव्हा तुमच्या घोट्याला सूज येऊ शकते आणि जखम होऊ शकतात. आणि त्यामुळेच तुम्हाला चालतांना घोट्यात वेदना होतात.
संधिवात
तुमची रोगप्रतिकारक शक्ती सामान्यपणे जंतूंशी लढते. अनेक वेळा चुकून सांध्यांवर हल्ला होतो. डॉक्टर याला संधिवात म्हणतात. हे सहसा आपल्या शरीराच्या दोन्ही बाजूंच्या समान सांध्यावर परिणाम करते. जर तुमच्या सांध्यावर परिणाम झाला तर ते तुमच्या घोट्याचे दुःखने वाढवू शकते. वेदना, सूज आणि जड जडपणा अनेकदा पायाची बोटे आणि पायाच्या पुढच्या भागात सुरू होतात आणि हळूहळू घोट्याकडे जातात.
ऊतींवर हल्ला
या स्वयंप्रतिकार रोगामुळे तुमच्या शरीरात निरोगी ऊतींवर हल्ला होतो. त्यामुळे त्याचा थेट परिणाम होऊन घोट्याच्या वेदना होऊ शकतात किंवा त्यासोबतच मूत्रपिंडाच्या समस्या सुद्धा उद्भवण्याची शक्यता असते ज्यामुळे तुमच्या सांध्यांमध्ये द्रव पदार्थ जमा होऊ शकते ज्याला ल्युपस असे म्हणतात. ल्युपसवर कोणताही इलाज नाही परंतु तुमचे डॉक्टर ते नियंत्रणात ठेवण्यासाठी औषधे लिहून देऊ शकतात.
सपाट पाय
तुमची टाच आणि तुमच्या पायाच्या बॉलमधील जागा ही तुमची कमान आहे. जेव्हा तुम्ही उभे राहता तेव्हा हे एक पोकळ क्षेत्र तयार करणार आहे. जर तुमचा पाय सपाट असेल तर तो दुखापत किंवा झीज झाल्याचा परिणाम असू शकतो. हे कित्येकदा आनुवंशिक रित्या सुद्धा असू शकते. हे सहसा वेदनारहित असते परंतु गुडघ्याच्या रेषेच्या पलीकडे वाढल्यास घोट्यात वेदना किंवा सूज येऊ शकते.
ऍचिलीस टेंडिनोसिस
जास्त वापरामुळे ऊतींची झीज झाल्यामुळे ही समस्या उद्भवते आणि काही काळानंतर ही समस्या हळू हळू वाढू शकते. तुमच्या पायाच्या मागच्या बाजूचा कंडरा तुमच्या टाचांना भेटतो तेव्हा तुम्हाला वेदना होऊ शकतात किंवा गाठ येऊ शकते. कधीकधी ते कंडराच्या मध्यभागी प्रभावित करते त्यामुळे तुम्हाला तिथे एक ढेकूण देखील दिसू शकते.
तीव्र बाजूच्या घोट्याच्या वेदना
घोट्याच्या बाहेर सतत वेदना होण्याची अनेक कारणे आहेत. हे बहुधा अस्थिबंधन योग्यरित्या बरे होत नसल्यामुळे आणि मोच नंतर कमकुवत राहण्यामुळे होते. यामुळे संपूर्ण सांध्यासाठी ते सुरक्षित राहत नाही, ज्यामुळे अधिक फ्रॅक्चर आणि अस्वस्थता येते. उपचार कारणावर अवलंबून असते त्यामुळे आपण याची सुध्दा आधी कारणे जाणून घेऊयात.
बर्साइटिस
तुमच्या घोट्यात दोन द्रवांनी भरलेल्या थैल्या किंवा बर्सा असतात जे कंडरा आणि हाडे यांच्यामध्ये उशी असलेली जागा असते. संधिवात, अतिवापर, उंच टाच, नुकतेच बूट बदलणे किंवा दीर्घकाळानंतर व्यायाम पुन्हा सुरू केल्यामुळे त्यांना सूज येऊ शकते. तुमचा घोटा कठीण, कोमल, गरम आणि सुजलेला वाटू शकतो.
टॅलसचे ऑस्टिओकॉन्ड्रल जखम (OLT)
अचानक दुखापत जसे की मोच, टॅलस (टाच हाड) च्या उपास्थिचे नुकसान करू शकते किंवा हाडांच्या खाली फ्रॅक्चर किंवाफोड होऊ शकते. तुम्हाला तुमच्या घोट्यावर लॉक दिसू शकतो किंवा दुखापतीवर उपचार केल्यानंतर काही महिने ते लॉक होऊ शकते किंवा वेदनादायक असू शकते, जे OLT असू शकते.
प्रतिक्रियात्मक संधिवात
हा प्रकार सामान्यतः तुमच्या गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल किंवा मूत्रमार्गात संसर्गानंतर होतो. तुमचे घोटे आणि गुडघे तुम्हाला जाणवू शकतील अशा प्रथम स्थानांपैकी आहेत. तुमचे डॉक्टर संसर्गावर प्रतिजैविकांनी उपचार करतील. संधिवात वर कोणताही इलाज नाही, परंतु दाहक-विरोधी औषधे वेदना आणि सूज मध्ये मदत करू शकतात.
घोट्याच्या वेदनांवर घरगुती उपचार
घोट्याच्या वेदना कमी करण्यासाठी मी काय करू शकतो? असा तुम्हाला प्रश्न पडला असेल. तर त्यासाठीच आम्ही तुम्हाला यावर केले जाऊ शकणारे उपचार सांगत आहोत.
बहुतेक घोट्याचे दुखणे विश्रांती, बर्फ आणि ओव्हर-द-काउंटर (OTC) वेदना औषधांनी बरे होते. घोट्याच्या दुखण्यावर घरगुती उपचार करून आपण ते बरे करू शक्ती परंतु जर घरगुती उपचार करून देखील ही तीव्र वेदना होत असेल किंवा काही दिवस घरी काळजी घेतल्यानंतरही तुमचा घोटा दुखत असेल तर तुम्हाला डॉक्टरांना भेटण्याची आवश्यकता आहे.
घोट्याच्या वेदनांसाठी आम्ही तुम्हाला काही घरगुती उपचार सांगत आहोत ते काळजीपूर्वक वाचा.
विश्रांती
जर तुम्हाला मोच सारखी दुखापत झाली असेल, तर तुम्ही काही काळ पाय दूर ठेवावे. तुम्ही किती वेळ विश्रांती घ्यावी याबद्दल तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या. घोट्यावर भार न टाकता क्रॅचेस किंवा चालण्याचे बूट तुम्हाला फिरण्यास मदत करू शकतात.
बर्फ लावा
सूज कमी करण्यासाठी दर काही तासांनी 15 ते 20 मिनिटांसाठी त्या भागावर बर्फ किंवा कोल्ड कॉम्प्रेस लावा. त्याने तुमच्या घोट्याच्या वेदना कमी होतील.
कॉम्प्रेशन
जळजळ कमी करण्यासाठी तुमच्या घोट्याभोवती लवचिक पट्टी बांधा. ते खूप घट्ट बांधणार नाही याची काळजी घ्या.
एलिव्हेशन
तुमच्या हृदयाच्या वरच्या घोट्याने आराम केल्याने सूज कमी होते. तुम्ही रात्री पाय उंच करून झोपण्याचाही प्रयत्न करू शकता. यामुळे तुमच्या घोट्यामध्ये ज्या वेदना होत आहेत त्या वेदना कमी होण्यास मदत होऊ शकते.
ओव्हर-द-काउंटर वेदना औषधे
नॉनस्टेरॉइडल अँटी-इंफ्लेमेटरी ड्रग्स (NSAIDs) वेदना कमी करू शकतात आणि सूज कमी करू शकतात. कोणतीही औषधे डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय घेऊ नका.
शूज किंवा सँडल
तुमचे शूज तुमच्या पायांना आणि घोट्याला पुरेसा आधार देतात याची खात्री करा. फ्लिप-फ्लॉप, सँडल आणि शूज टाळा जे खूप सैल आहेत. खेळ खेळताना योग्य पादत्राणे घालणे विशेषतः महत्वाचे आहे. बास्केटबॉल आणि व्हॉलीबॉल सारख्या क्रियाकलापांमुळे घोट्याला दुखापत होऊ शकते त्यामुळे योग्य शूज किंवा सँडल चा वापर करा.
डॉक्टर घोट्याच्या दुखण्यावर उपचार कसे करतात?
घोट्याच्या बहुतेक दुखापती घरगुती उपचारांनी बरे होतात. परंतू जर तुम्हाला अधिक गंभीर जखमा असतील तर शस्त्रक्रिया करने आवश्यक असू शकते. घोट्याच्या वेदना कशामुळे होत आहे यावर उपचार अवलंबून असतात. सामान्य घोट्याच्या वेदनांसाठी सामान्य उपचार आम्ही तुम्हाला खालील प्रमाणे सांगत आहोत.
ब्रेसेस आणि स्प्लिंट्स
घोट्याच्या ब्रेसमुळे वेदना कमी होतात आणि घोट्याला स्थिरता येते. काही ब्रेसेस विशिष्ट क्रियाकलापांसाठी अधिक चांगले असतात. तुमच्या डॉक्टरांना तुमच्या जीवनशैलीसाठी सर्वोत्तम काम करणाऱ्याची शिफारस करण्यास सांगा.
संयुक्त आकांक्षा
या प्रक्रियेदरम्यान तुमचा डॉक्टर संयुक्त मध्ये एक सुई घालतो आणि अतिरिक्त द्रव काढून टाकतो. संयुक्त आकांक्षा ने सूज दूर करता येते.
औषधे
अनेक प्रकारची औषधे जळजळ कमी करू शकतात आणि घोट्याच्या वेदना कमी करू शकतात. संधिवात आणि संधिरोगावर उपचार करण्यासाठी औषधे वेदना आणि सूज लक्षणीयरीत्या कमी करू शकतात.
ऑर्थोटिक इन्सर्ट्स
ऑर्थोटिक्स असे इन्सर्ट असतात जे तुमच्या शूजमध्ये बसतात. तुम्ही त्यांना स्टोअरमधून खरेदी करू शकता किंवा तुमचा डॉक्टरांना तुमच्या पायासाठी सानुकूल करू शकतो.
फिजिकल थेरपी (PT)
एक सानुकूलित PT प्रोग्राम तुम्हाला लवचिकता सुधारण्यात आणि तुमच्या घोट्याला आधार देणारे स्नायू मजबूत करण्यात मदत करेल. तुमचा फिजिकल थेरपिस्ट फक्त तुमच्यासाठी डिझाइन केलेले व्यायाम आणि स्ट्रेचसह PT योजना तयार करेल. तुमचे निर्धारित व्यायाम आणि स्ट्रेच नियमितपणे करत रहा.
स्टिरॉइड इंजेक्शन्स
तुमचे डॉक्टर थेट तुमच्या सांध्यामध्ये दाहक-विरोधी औषधे इंजेक्ट करण्यासाठी सुई वापरतो. कॉर्टिसोन शॉट्स जळजळ आणि वेदना कमी करतात.
शस्त्रक्रिया
घोट्याच्या शस्त्रक्रिया प्रक्रियेची विस्तृत श्रेणी फाटलेल्या अस्थिबंधन किंवा कंडरा दुरुस्त करू शकते. काही पर्याय संधिवात वेदना कमी करतात किंवा फ्लॅटफीट योग्य करतात. घोट्याच्या सांधे बदलण्याची शस्त्रक्रिया वेदना कमी करू शकते आणि कार्यक्षमता पूर्वी सारखी वाढू शकते.
Dr. Chetan Oswal – Foot & Ankle Specialist in Pune
Conclusion
तर मित्रांनो आम्ही तुम्हाला या Article च्या माध्यमातून घोट्यात वेदना का होतात आणि त्यांच्या वेदनांवर उपचार कसे करता येईल याबद्दल संपूर्ण माहिती दिलेली आहे. ही माहिती तुम्हाला आवडल्यास Share करायला विसरू नका.